ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΟΝ 19ο ΑΙΩΝΑ

Οι προσπάθειες για τη δημιουργία Σχολείου στην περιοχή ξεκινούν στη δεκαετία του 1870. Η προσπάθεια ευοδώνεται σχετικά εύκολα και το Σχολείο ιδρύεται στα Πρεβελιανά. Σ’ αυτό συμφωνούν οι κάτοικοι πέντε συνολικά χωριών και συγκεκριμένα από: τον Άγιο Θωμά, τα Αρδάχτια, τα Πρεβελιανά,  τη Μεγάλη Βρύση και την Αγία Βαρβάρα).

 Εκλέγονται μάλιστα ( 8 Μαρτίου 1870) και οι έφοροι του Σχολείου που είναι:

– Άγιος Θωμάς:  Ιατράκης Ιωάννης

– Αρδάχτια:  Πετρογιαννάκης Γεώργιος

– Πρεβελιανά: Σαβαστάκης Εμμανουήλ

– Μεγάλη Βρύση: Παπά – Γρηγόριος

         Το Σχολείο λειτουργεί ως τα 1875, οπότε κλείνει για να δημιουργηθούν τρία νέα: Του Αγίου Θωμά, της Μεγάλης Βρύσης και της Αγίας Βαρβάρας.

   Το Δημοτικό Σχολείο της Αγίας Βαρβάρας θεωρητικά ιδρύθηκε στα 1877, αλλά τα μαθήματα αρχίζουν στα 1879, λόγω της επανάστασης του 1878 που ήταν αφορμή να σταματήσουν τα μαθήματα στα περισσότερα χριστιανικά Σχολεία της υπαίθρου.

Πρώτος δάσκαλος του Σχολείου αναφέρεται ο Κωνσταντίνος Στρατάκης, ενώ στο Σχολείο δίδαξαν στις δεκαετίες του 1880 και 1890 οι:

·                    Γρηγόριος Κουρής από τις Αρχάνες

·                    Γεώργιος Ορφανουδάκης από το Τυμπάκι

·                    Ευστράτιος Τζωρτζακάκης από τους Βόρους

·                    Φραγκάκης Χαράλαμπος

·                    Στέφανος Στεφανάκης από τη Γέργερη

·                    Ακρασάκης Ιωάννης από τα Χουστουλιανά

·                    Παπαδάκης Κωνσταντίνος

·                    Παπαδόπουλος Ιωάννης από την Κανδήλα

·                    Σταύρος Σκανδαλάκης από τα Βασιλικά Ανώγεια

·                    Γιώργος Σφακιανάκης

·                    Αλεξάκης Εμμανουήλ από την Παλιάμα

·                    Λαζανάκης Μύρων από τον Αμπελούζο

·                    Τσουπάκης Στυλιανός

·                    Ξενάκης Ιωάννης από το Βενεράτο

·                    Χουλάκης Γεώργιος από την Αγία Βαρβάρα

·                    Σηφάκης Γεώργιος από την Αγία Βαρβάρα

Στο χωριό φοιτούν:

*      Το 1879 -1880    32 μαθητές

*      Το 1880 – 1881   43 μαθητές και 3 μαθήτριες

*      Το 1881 – 1882   47 μαθητές και 5 μαθήτριες

*      Το 1884 -1885    32 μαθητές

*      Το 1887 – 1888   35 μαθητές και 1 μαθήτρια

*      Το 1891 – 1892   39 μαθητές και 5 μαθήτριες

*      Το 1893 – 1894   37 μαθητές και 8 μαθήτριες

*      Το 1895 – 1896   25 μαθητές και 3 μαθήτριες.

Το πρώτο μαθητολόγιο που έχει βρεθεί είναι αυτό του 1884 – 1885 το οποίο αναφέρει 32 μαθητές. Συγκεκριμένα:

ΜΑΘΗΤΟΛΟΓΙΟ	ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ   ΣΧΟΛΕΙΟΥ  ΑΓΙΑΣ   ΒΑΡΒΑΡΑΣ		ΣΧΟΛΙΚΟ   ΕΤΟΣ  1884 – 1885
Α/Α	ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ	ΗΛ.	ΕΠ. ΠΑΤΡΟΣ	ΚΑΤΟΙΚΙΑ
1	Βρετάκης Ιωάννης	10	Ορφανός	Αγία Βαρβάρα
2	Ζαχαριάδης Γεώργιος	7.5	Γεωργός	Αγία Βαρβάρα
3	Θαλασσινάκης Αντώνιος	8	Έμπορος	Αγία Βαρβάρα
4	Καπιτάκη Αρτεμισία	7	Γεωργός	Αγία Βαρβάρα
5	Καπιτάκης Αριστείδης	8	Παντοπώλης	Αγία Βαρβάρα
6	Καπιτάκης Γεώργιος	11	Γεωργός	Αγία Βαρβάρα
7	Καπιτάκης Ηρακλής	6	Γεωργός	Αγία Βαρβάρα
8	Καπιτάκης Νικόλαος	6	Γεωργός	Αγία Βαρβάρα
9	Καρακωνσταντάκης Εμμανουήλ	10	Γεωργός	Αγία Βαρβάρα
10	Καρβουνάκης Κωνσταντίνος	5	Γεωργός	Αγία Βαρβάρα
11	Καρβουνάκης Φανούριος	16	Γεωργός	Αγία Βαρβάρα
12	Κουλινάκης Εμμανουήλ	7	Γεωργός	Αγία Βαρβάρα
13	Παπαδάκης Γεώργιος	6.5	Γεωργός	Αγία Βαρβάρα
14	Παπαδάκης Εμμανουήλ	8	Γεωργός	Αγία Βαρβάρα
15	Παπαδάκης Κωνσταντίνος	8	Ιερέας	Αγία Βαρβάρα
16	Πετράκης Κωνσταντίνος	13	Γεωργός	Αγία Βαρβάρα
17	Σηφάκης Γεώργιος	12	Γεωργός	Αγία Βαρβάρα
18	Σηφάκης Ιερώνυμος	12	Ορφανός	Αγία Βαρβάρα
19	Σηφάκης Νικόλαος	10	Γεωργός	Αγία Βαρβάρα
20	Σινιολάκης Ιωάννης	7	Γεωργός	Αγία Βαρβάρα
21	Σκουρβουλιανάκης Γεώργιος	13	Υποδηματοποιός	Αγία Βαρβάρα
22	Σχοιναράκης Αριστείδης	6	Γεωργός	Αγία Βαρβάρα
23	Σχοιναράκης Εμμανουήλ	11	Γεωργός	Αγία Βαρβάρα
24	Σχοιναράκης Μύρων	9	Γεωργός	Αγία Βαρβάρα
25	Σχοιναράκης Νικόλαος	8	Γεωργός	Αγία Βαρβάρα
26	Σχοιναράκης Χρήστος	14	Γεωργός	Αγία Βαρβάρα
27	Τιτάκης Κωνσταντίνος	7	Γεωργός	Αγία Βαρβάρα
28	Τιτομιχελάκης Κωνσταντίνος	8	Γεωργός	Αγία Βαρβάρα
29	Τιτομιχελάκης Μιχαήλ	6	Γεωργός	Αγία Βαρβάρα
30	Τσουλάκης Ιωάννης	12	Γεωργός	Αγία Βαρβάρα
31	Φανουράκης Κωνσταντίνος	7	Γεωργός	Αγία Βαρβάρα
32	Χατσιδάκης Ιωάννης	9	Κτίστης	Αγία Βαρβάρα
	ΚΑ 2.4-ΑΑ 07-479 ΑΔΗ
	Έρευνα:Καψαλάκης Ζαχαρίας. Πηγές:Αρχεία Δημογεροντίας Ηρακλείου

Ζαχαρίας Καψαλάκης

Υποψήφιος Διδάκτορας Πανεπιστημίου

Ιωαννίνων